کد خوانی خازن ها
پنجشنبه, ۲۶ آبان ۱۳۹۰، ۰۱:۵۱ ب.ظ
ظرفیت
خازن و ولتاژ مناسب برای خازن ها را کارخانه های سازنده معمولاً روی بدنه ی
آنها می نویسند. معمولاً 3 سیستم کد گذاری برای خازن ها وجود دارد:
1- بر
روی خازن های بزرگ (معمولاً الکترولیتی) ظرفیت و ولتاژ به صورت مستقیم و
واضح نوشته شده، مثلاً خازن زیر 10V و(1000میکروفاراد)1000?F است.
?(میکرو)= 0.000,001= 6- ^10 n (نانو) = 0.000,000,001 =9- ^10 p یا?? (پیکو) = 0.000,000,000,001=12- ^10
نکته ی مهم: همان
طور که می بینید روی بدنه ی خازن های الکترولیت، یک نوار کشیده شده که به
وسیله ی آن پایه ی – مشخص شده، در این خازن های اگر جای + و - را اشتباه
وصل کنیم در اثر پدیده ی فرو شکست خازن می ترکد! در خازن های الکترولیتی
نیز، خازن ذوب میشود!
2- در
خازن های کوچک مثل خازن های عدسی به خاطر کمبود جا اطلاعات رو به صورت
خلاصه تر می نویسند. مثلاً روی یک خازن عدد 103J را می بینید، این سیستم
مشابهت زیادی با سیستم کد گذاری مقاومت ها دارد، یعنی 2 رقم اول از سمت چپ ،
ارقام اول و دوم ،و رقم سوم نیز یک ضریب طبق جدول زیر می باشد.
حرف
لاتینی که در آخر نوشته می شود نیز تلورانس یا ضریب خطا می باشد(در خیلی
از مقاومت ها اصلاً نوشته نمی شود). در زیر این اعداد گاهی ممکنه یک ولتاژ
مثل 10V نوشته شود که ولتاژِ کاری خازن است.
رقم سوم
(Third
Digit)
ضریب
(Multiplier)
0
1
= 100
1
10
= 101
2
100
= 102
3
1000
=103
4
10000
=104
5
100000
=105
6 یا 7
استفاده نمی شوند
8
0.01
9
0.1
2رقم اول ،ضربدر ضریبی که رقم سوم آن را نشان میدهد، میشود ظرفیت خازن بر حسب پیکوفاراد
به عنوان مثال خازن زیر 10،0000پیکو فاراد می باشد
و 3- این
سیستم کد گذاری خازن ها دقیقاً مشابه همان مقاومت هاست، یعنی ظرفیت خازن
با حلقه ها رنگی نمایش داده می شود. این سیستم بسیار کم کاربرد می باشد و
لذا ما وارد جزئیات بیشتر آن نمی شویم.
انواع به هم بستن خازن ها
خازن ها نیز مانند مقاومت ها به 2 صورت به هم بسته می شوند:سری و موازی
خازن های سری
در به هم بستن خازن ها به صورت متوالی یا سری ظرفیت معادل مجموعه از فرمول زیر محاسبه می شود
به عنوان مثال ظرفیت معادل مجموعه ی روبرو برابر است با:
نکته: در خازن های سری ، باری که روی همه ی خازن ها ذخیره می شود با هم
برابر است(ظرفیت خازن اهمیتی ندارد). توضیح این مطلب نیاز به مقدمات زیادی
دارد که فعلاً ما نیازی به آن نداریم.
خازن های موازی
در به هم بستن موازی خازن ها، ظرفیت خازن ها به صورت مستقیم با هم جمع می شوند، یعنی:
C=4+3+12=19: برای مثال ظرفیت معادل مجموعه ی زیر برابر است با
نکته: همونطور که می بینید در حالت موازی، ولتاژی که بر روی پایه
های همه ی خازن ها قرار می گیرد مساویست.زیرا 2 سر همهی خازنها به یکدیگر
متصل شده است.
اگر
در یک مدار چندین خازن به صورت سری و موازی قرار گرفته بودند، ابتدا خازن
های موازی را حذف و آنگاه ظرفیت معادل بقیه ی خازن ها را محاسبه می کنیم.
به مثال دقت کنید:
یکی
از کاربردهای بسیار مهم خازنها در کار ما حذف Noiseها و امواج زاید
میباشد، این روش نسبتاً پیچیده میباشد ، در جلسات آتی در بارهی این روش
نیز توضیح خواهیم داد.
۹۰/۰۸/۲۶